Bỏng ở trẻ nhỏ - Hướng dẫn xử trí giúp bố mẹ giảm lo âu

17/04/2024
Lượt xem: 943
Nguyễn Giang Trung
Tham vấn y khoa
BS CKI Nguyễn Giang Trung

Bác sĩ chuyên khoa Ngoại

 

Xem chi tiết
Mục lục bài viết
Trẻ nhỏ trong quá trình vui chơi, khám phá thế giới xung quanh rất dễ gặp phải những tai nạn không mong muốn, trong đó bỏng là một trong những trường hợp phổ biến nhất. Bỏng có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến da, ảnh hưởng đến sức khỏe và thẩm mỹ của trẻ nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách.
Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách sơ cứu cho trẻ khi bị bỏng, giúp cha mẹ có thể xử lý tình huống một cách bình tĩnh, hiệu quả, giảm thiểu tối đa tổn thương cho trẻ.

Giữ bình tĩnh và dỗ dành trẻ

Khi trẻ bị bỏng, điều quan trọng nhất là cha mẹ cần giữ bình tĩnh và trấn an trẻ.
- Hít thở sâu và mỉm cười để truyền cảm giác an toàn cho trẻ.
- Nói chuyện nhẹ nhàng và âu yếm với trẻ, ví dụ như: "Mẹ/bố ở đây với con rồi, mọi chuyện sẽ ổn thôi."
- Hỏi trẻ về nguyên nhân gây bỏng để có biện pháp xử lý phù hợp.
- Khen ngợi trẻ vì đã dũng cảm.
Việc giữ bình tĩnh và dỗ dành trẻ sẽ giúp trẻ bớt lo lắng, sợ hãi, đồng thời tạo điều kiện để cha mẹ xử lý vết bỏng hiệu quả hơn. 

Đánh giá mức độ bỏng

Quan sát và xác định mức độ bỏng dựa trên các biểu hiện lâm sàng:
- Bỏng độ 1:Da ửng đỏ, sưng nhẹ, đau rát.
- Bỏng độ 2:Da phồng rộp, có nước chảy, rất đau.
- Bỏng độ 3:Da trắng bệch, không có cảm giác đau.
Việc xác định mức độ bỏng chính xác là vô cùng quan trọng để có phương pháp xử lý phù hợp.

Sơ cứu ban đầu

Loại bỏ tác nhân gây bỏng:
- Dập lửa, cởi bỏ quần áo dính vào vết bỏng (nếu có), cẩn thận không làm vỡ da phồng rộp.
Lưu ý: Nếu quần áo dính chặt vào da, không cố gắng cởi ra mà hãy dùng kéo cắt đi.
Làm mát vết bỏng:
- Ngâm vết bỏng dưới vòi nước mát chảy nhẹ trong 15-20 phút. Lưu ý: Không dùng nước đá hoặc nước lạnh để làm mát vết bỏng.
Che vết bỏng:
- Dùng gạc vô khuẩn hoặc băng gạc y tế che vết bỏng. Lưu ý: Không bôi kem đánh răng, mỡ trăn, lá cây... lên vết bỏng.
Giảm đau:
- Cho trẻ uống thuốc giảm đau paracetamol (liều lượng 10-15mg/kg) nếu trẻ quá đau.
Bù nước: - Cho trẻ uống nhiều nước, nhất là khi bị bỏng nặng.

Sơ cứu cho trẻ bị bỏng theo nguyên nhân

Bỏng do lửa, nước sôi:
- Làm mát vết bỏng dưới vòi nước chảy nhẹ trong 15-20 phút.
- Che vết bỏng bằng gạc vô khuẩn hoặc băng gạc y tế.
- Đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu: 
o Bỏng độ 2 và 3.
o Bỏng ở mặt, tay, chân, bộ phận sinh dục.
o Bỏng diện tích lớn.


Bỏng do pô xe máy:
Làm mát vết bỏng dưới vòi nước chảy nhẹ trong 15-20 phút.
Bôi thuốc mỡ đặc trị bỏng.
Che vết bỏng bằng gạc vô khuẩn hoặc băng gạc y tế.
Đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu: 
o Bỏng độ 2 và 3.
o Bỏng có dấu hiệu nhiễm trùng.


Bỏng do hóa chất:
Cởi bỏ quần áo dính hóa chất.
Rửa sạch vết bỏng dưới vòi nước chảy nhẹ trong 15-20 phút.
Trung hòa axit hoặc kiềm bằng dung dịch baking soda hoặc axit boric.
Che vết bỏng bằng gạc vô khuẩn hoặc băng gạc y tế.
Đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Bỏng do điện:
- Ngắt nguồn điện.
- Kiểm tra xem trẻ có bị ngưng tim ngưng thở hay không. Nếu có, hãy tiến hành hô hấp nhân tạo và ép tim.
- Làm mát vết bỏng dưới vòi nước chảy nhẹ trong 15-20 phút.
- Che vết bỏng bằng gạc vô khuẩn hoặc băng gạc y tế.
- Đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Một số lưu ý khi sơ cứu cho trẻ bị bỏng

Tuyệt đối không:
- Bôi kem đánh răng, mỡ trăn, lá cây... lên vết bỏng.
- Chọc vỡ da phồng rộp.
- Cởi bỏ quần áo dính vào vết bỏng.
Lưu ý:
- Nếu trẻ bị bỏng nặng, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
- Giữ ấm cho trẻ.
- Theo dõi tình trạng của trẻ và ghi chép lại các diễn biến.

Chăm sóc trẻ sau khi bị bỏng

- Giữ vết bỏng luôn sạch sẽ, khô ráo.
- Thay băng thường xuyên theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Cho trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung vitamin C.
- Theo dõi sát tình trạng sức khỏe của trẻ và đưa trẻ đi tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ.

Phòng ngừa bỏng cho trẻ

- Giữ các vật dụng nóng xa tầm tay trẻ.
- Kiểm tra nhiệt độ nước trước khi tắm cho trẻ.
- Lắp đặt ổ cắm điện an toàn.
- Dạy trẻ cách sử dụng các thiết bị điện an toàn.
- Giữ trẻ tránh xa bếp nấu, lò sưởi, lò nướng.
- Cẩn thận khi sử dụng hóa chất.
- Thoa kem chống nắng cho trẻ khi đi ra ngoài trời nắng.

Bỏng là một tai nạn nguy hiểm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Cha mẹ cần trang bị cho mình kiến thức về cách sơ cứu cho trẻ bị bỏng để có thể xử lý kịp thời và đúng cách, giúp trẻ mau lành và giảm thiểu tối đa tổn thương. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần chú ý phòng ngừa bỏng cho trẻ để tránh những tai nạn đáng tiếc xảy ra. Hãy luôn yêu thương và bảo vệ con bạn!
Tài liệu tham khảo:
Hướng dẫn sơ cứu khi trẻ bị bỏng nhiệt và chăm sóc vết bỏng đúng cách – Bộ Y Tế